Banner
Мое ќоше

Не се можни медиумски реформи

mediumi
Во Македонија не се можни медиумски реформи дури и кога ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ заедно сосе сите политички партии и лидери најискрено би сакале и би се залагале за високо професионално, слободно и одговорно новинарство. Тоа е невозможна работа барем во наредните десет години бидејќи освојувањето подобри новинарски стандарди не е врзано ни со партиски преговори, ни со политички одлуки, а воопшто не се пресудни ни најлибералните закони и уставни гаранции за забрана на цензурата и медиумската контрола. Слободни медиуми и добро информирана јавност се дел од големата култура, дел од нивото на демократијата, дел од цивилизациските дострели на едно општество, дел од просперитетот, економскиот развој и стандард на граѓаните, дел од демократскиот капацитет на политичките, интелектуалните и деловните елити, дел од образовниот систем, слободарскиот дух и менталитетот на народот.

Не препознавам во Македонија државник, ниту сум слушнал цврста определба на некој политички лидер дека во слободата на медиумите гледа значаен историски процес и гаранција дека државата се движи во правилна насока. Освен некои лицемерни, куртоазни и популистички главно предизборни и програмски фрази за потребата од слободни медиуми, нема никаква друга конкретна активност во таа насока. Напротив, во последните десет години е систематски уништувано и разградувано во сферата на медиумите и информирањето на граѓаните со инсталирање на драматичен дисконтинуитет на се’ што макотрпно е постигнато во изминатите 30, а според трудовите на историчари по новинарството и во изминатите 71 година по Втората светска војна и по формирањето на првата парламентарна држава досега. Да не ги валкаме воопшто историските проблесоци на новинари од пред 100 и кусур години во непримерни споредби на денешните медиумски црнила.

Во изминатата деценија освен несреќната промена на сопственоста на медиумите која за жал главно е извршена под партиска и идеолошка контрола, а се бројат на прсти од едната рака во професионална насока, медиумските стандарди паднаа на најниско ниво чинам во последните 40 години. Медиумската плурализација тргна хаотично и агресивно, но сепак извонредно добро во првите десетина години на независноста на државата, за потоа да го изгуби чекорот и на крајот да се сведе само на големата бројка на медиуми, без поголем исчекор во надградбата и примената на западноевропските стандарди. Под диктат на политиката и економската зависност се изгубија шареноликоста и различноста на медиумите кои се’ повеќе почнаа да наликуваат јајце на јајце, а спротивставеностите не беа во сферата на професионален натпревар, туку во партиската поделеност и примена на жесток јазик на омраза и сатанизација. Најчитаните, најгледани и највлијателни медиуми под удар на економска зависност и партиска припадност станаа коалициски партнери на властите, а од пред осум години, поточно од 2008 година наваму се воведени воена цензура и забрана за стотици јавни личности кои не можат да ги искажат своите стручни, професионални и политички ставови во поголем број медиуми кои се под контрола. Едноставно, строго е забрането на одредени телевизии, весници, радиостаници и интернет-портали да се слушне, види и прочита нешто што може да се сфати како критичка опсервација на политиките на Владата, или на владејачката партија.

Во ерата на груевизмот, најголемиот број македонски медиуми се сведени на партиски билтени, на гола пропаганда скапо и коруптивно платена. Финансирањето на медиумите, партиските кампањи и реклами станаа невидена агресија врз животот на граѓаните. Последиците се толку очигледни од ова децениско злосторство врз демократијата што враќањето на веќе одземените достигнувања во македонските медиуми сега реално изгледаат далечни и невозможни. Направена е вистинска пустош и во свеста на луѓето и во поимањето на суштината на новинарството во голем дел од јавноста, вклучувајќи ги и младите луѓе кои израснаа и се формираа како личности во режим. Одговорноста за ваквата состојба на власта која примени ригиден систем се префрли перфидно само врз новинарите и медиумските куќи.

Што можат во вакви услови да донесат преговори за реформи кои сега ги водат ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ за објективно и професионално информирање на јавноста сто дена пред избори. Кој е тој што може да верува дека сто дена ќе ги заменат 3.650 дена на разградување на демократијата и пристојно стекнатата медиумска слобода. Каков е тој мониторинг што ќе ги оценува пропагандите. Кој може да ја исправи гротеската што на секои вести со часови ни се издига пред очите како култ на личност кон еден претседател на политичка партија кој оди од село во село и од град во град секој ден трошејќи милиони евра од буџетот кој предизборно се полни со стотици милиони евра заеми кои ги плаќаат граѓаните и што ќе ги враќаат и нивните деца. Во кој тоа пишан, или непишан закон, или во која демократска држава може претседател на партија немилосрдно да го празни буџетот во предизборна кампања.

Не знам за вас, ама мене ми е многу тажно што нонстоп се емитуваат вести за еден партиски лидер и бивши премиер како со наши пари дели социјална помош, пензии, субвенции, како гради споменици и плажи, патишта и училишта, фискултурни сали и игралишта како да се тоа негови лични пари и проекти. Нема кој да му каже во партијата, па и во државата, дека тоа не е работа на претседател на една политичка партија. На очиглед на целата јавност се редат пред камерите партиски активисти од деца до возрасни луѓе во години кои се поклонуваат до земја од благодарност кон големиот водач и учител што ги посетил и пратил булдожери да асфалтираат пат по десет години откако е на власт. По овие успеси, благодарение на сенародниот идол, следуваат вестите за домашните предавници и непријатели.

И ајде сега, некој нека каже дали се можни реформи во медиумите со истите луѓе кои од нив направија монструми. Да видам не верувам.

(Објавено во Утрински)

Коментирај:

коментари:

Овој текст има еден коментар

  1. Trpe

    Na golema zalost na pisatelot na ovaj napis nema nisto so sto bi se pofalia negoviot milenik Zaev i sto povekje izleguva vo medioumi povekje se blamira so glupavi izjavi i sega mu se krivi mediumite za toa sto neznae sto zboruva a za krazbite ne saka da se pisuva za razlika od rugiov koj mozebi ima nekakva vina no dosega ne vidovme nisto iako se povlece za da mozite slobodno da iztrazuvate i da go obvinite za nesto!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *