Banner
Мое ќоше

Интервју: Политичарите доаѓаат и си одат, книгите остануваат

erol

Која беше причината Вашите колумни од последните осум години во „Утрински весник“ да ги преточите во четири книги кои деновиве ги промовиравте?

Од поодамна кога новинари објавуваа свои книги од пишани текстови јас имав одредени резерви кон таа идеја, мислејќи дека новинарскиот труд е дневен, и дека тој така треба да заврши со сето она што ќе го предизвикува како реакција во општеството со цел некои работи да се менуваат кон подобро. Меѓутоа, државата до тој степен се партизираше што многу често луѓето ме прашуваа што сум работел пред три, четири, пет години. Брзото заборавање или краткото паметење е едната причина за вкоричување на колумните. Втората работа е судбината на нашите новинарски текстови. Тие завршуваат во отпад и во погоните за рециклирање стара хартија. Сето тоа оди во заборав. Сепак, промените што се случуваат се тектонски, бурни и историски. Мислам дека сите тие новинарски хроники на ова време имаат своја вредност.

Морам да истакнам дека колумните кои ги преточив во книги по наговор на повеќе луѓе, мои пријатели, колеги, писатели, не ги селектирав за да покажам колку сум умен. Јас не ја сакам таа т.н. дополнителната памет, не сум од оние кои сакаат да се фалат изговарајќи ја реченицата „јас за ова уште на времето пишував, јас за ова кога кажував вие…“ Едноставно, ги спасив моите текстови од заборав. Колку вредат или не вредат, ќе покаже времето.

Да се вратиме една декада порано. Кој беше предизвикот, по толку време поминато во журнализмот како новинар, уредник и директор на медиуми, на крајот да и се предадете на колумната – да влезете во таа, како што велат, екстериторија во рамките на медиумот, во која единствен суверен е авторот?

Долги години, поточно 31 година пишував класични новинарски текстови, осврти, информации, вести, коментари, анализи. Имам свое мислење кога еден новинар треба да почне да пишува колумни. За да дојде до тоа еден новинар на јавноста да и се обраќа во прво лице еднина и да искажува свои ставови по одредени важни прашања, претходно треба да е општо познат, и што е најважно да има квалификатив на објективност и конзистентност. Новинарот треба да дојде до едно ниво кога ќе го почитуваат и тие што не се согласуваат со неговите ставови. Колумнисти во медиумите треба да бидат врвни имиња, признати вредности, луѓе кои имаат голем авторитет во општеството, нобеловци, познати писатели, лекари, економисти, бизнисмени кои пишуваат со висока професионалност, со голема доза на етичност и со стручни познавања за одредена проблематика.

Кај нас, за жал, израснаа партиски колумнисти. За да имаат весниците рамнотежа си викнат еден кој ги брани боите на ВМРО- ДПМНЕ, а друг на СДСМ, на ДУИ….. Најголемиот број колумнисти во Македонија, пишуваат новинарски текстови, а не колумни.

На промоцијата на Вашите книги беше речено дека заедничкиот именител на сите колумни е критиката на глупоста…

Имаше повеќе квалификации за моите колумни. Од тоа дека се хроника на едно време, со сатиричен, аналитичен, хумористичен пристап. Задачата на колумната и на новинарството, воопшто, е да се има критички став кон моќта, кон корупцијата, организираниот криминал, кон злоупотребите на власта, кон примитивизмот и провинционализмот. Но имам една дефиниција на која строго се придржувам. Јас во моите текстови не сум малициозен. Јас не ги навредувам луѓето, иако тоа некои така го доживуваат. Власта забегува, тие луѓе сметаат дека се недопирливи и дека никој не може да ги критикува. Мојата максима покрај етичноста се потпира на две работи. Првата е дека јас сум во рингот. Значи кога си таму, ќе примаш удари, но и ќе удираш. Во границите на правилата во спортот. Меѓутоа, има многу валкани удари под појас. Е, јас не задавам такви удари. Многу добро си ги знам последиците од тоа, но од нив не правам вести. Втората битна работа е што јас никогаш не сум ја поддржувал идејата дека новинарите треба да креираат политика. Тоа е погрешно. Тоа е надвор од принципите на новинарската професија. Тие луѓе сакаат да соопштат апсолутна вистина. Новинарите треба да откриваат и отвораат проблеми и злоупотреби, и ги и соопштуваат на јавноста, а не да креираат политики. Во здраво општество институциите на системот настапуваат по таквите текстови. За жал, институциите на системот сега се во тотална криза и се под целосна контрола.

Во 1999 година заедно со четворица Ваши колеги: Бранко Тричковски, Васил Мицковски, Љупчо Поповски и Манчо Митевски го основавте „Утрински весник“. Кои беа мотивите да влезете во таа ризична авантура со оглед на опасно нерегуларниот пазар?

Заедно со моите пријатели, извонредни новинари, видовме дека на оваа држава и недостасува медиум кој нема да биде под контрола на власта. И нашиот прв стратегиски партнер Трифун Костовски тоа ни го овозможи. Тој ни рече само вие почитувајте ги законите и Уставот, друго не ме интересира, тоа е ваша новинарска работа. Уредниците и новинарите имаа целосна слобода во креирање на уредувачката политика. И ако нешто таму не чинело или чинело, тоа е нивна заслуга, а не на други луѓе.

Во тие деведесетти години дојде до големо разочарување кај нас, затоа што ние мислевме дека со промената на политичкиот систем ќе добиеме скандинавско новинарство. Но се излажавме.

Не може да избегаме од внатрешно-политичките теми. Се чини дека Македонија е безнадежно заглавена. Гледате ли некаков излез?

Македонија подолго време е потоната во длабока морална, етичка, економска, политичка криза. Тоа сега пука по сите шевови. Ова што досега и е соопштено на јавноста како откритие од прислушувањата е потврда за се’ она што го кажуваа повеќе новинари и јавни личности во земјава. За се’ што не’ обвинуваа дека е лага, дека е конструкција, дека е личен анимозитет, дезинформација, излезе дека е вистина. Ако се споредат прислушуваните материјали и нашите текстови ќе видите дека тука речиси нема разлика. Луѓето што снимале треба да се наградат. Тие се херои на Македонија.

Никола Груевски треба да седне пред јавниот обвинител и да сведочи што е точно од тоа што е објавено, а што е делумно точно, или неточно. Се разбира, претходно мора да поднесе оставка. Тој вели дека не знаел дека било спроведено такво масивно прислушување. Оставка треба да поднесе и претседателот на државата . Тоа е вистината и затоа сега им требаат митинзи – за да пратат порака дека не’ одлучуваат ни моралните норми, ни судот.

(Објавено во Утрински)

Коментирај:

коментари:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *